تکنولوژی ثابت نمی ماند و آنچه قبلا غیرممکن به نظر می رسید امروز به واقعیت تبدیل شده است. نمونه ای از دستاوردهای علم و فناوری مدرن، چراغ قوه تریتیوم است که توسط ارتش استفاده می شود، اما در دسترس شهروندان عادی نیز می باشد. خواص منحصر به فرد تریتیوم امکان استفاده از آن را در بسیاری از شاخه های فعالیت های انسانی فراهم می کند. اما بیشتر از همه، ایزوتوپ در صنایع نظامی استفاده می شود.
این چیست؟
تریتیوم ایزوتوپی از اتم هیدروژن است که دارای دو نوترون و یک پروتون در ترکیب آن است و جرم اتمی آن از اولین عنصر شیمیایی جدول تناوبی بیشتر است. در طبیعت، در نتیجه بمباران اتم های مختلف توسط ذراتی که از فضا به زمین می افتند، تشکیل می شود.
در صنعت، برای به دست آوردن تریتیوم در راکتورهای هسته ای ویژه، ایزوتوپ لیتیوم-6 را تحت تابش قرار می دهند. حوزه اصلی کاربرد آن اساس سلاح های گرما هسته ای و همچنین سوخت اتمی استنیروگاه ها علاوه بر این، در اکتشافات زمین شناسی و در صنایع مختلف استفاده می شود. از تریتیوم برای ایجاد نورپردازی فوق العاده در اتومبیل ها و ساعت ها استفاده می شود. چراغ قوه معروف تریتیوم بدون این ایزوتوپ نمی تواند کار کند.
اصل عملکرد وسایل روشنایی
ایزوتوپ هیدروژن برای تولید محصولات روشنایی مبتنی بر نور پس‌زمینه رادیولومینسانس، که تریگالایت یا GTLS نیز نامیده می‌شود، استفاده می‌شود. مشعل Betalight Tritium چگونه کار می کند؟ از خاصیت تجزیه بتا تریتیوم و برهمکنش ذرات رادیواکتیو با فسفر استفاده شد:
- ایزوتوپ در یک فلاسک شفاف ویژه قرار می گیرد که روی سطح داخلی آن لایه نازکی از فسفر قرار می گیرد - ماده ای که هر انرژی جذب شده را به نور تبدیل می کند.
- تریتیوم در نتیجه فروپاشی خود به خود بتا، به دلیل ناپایداری اش، ذرات باردار ساطع می کند که مولکول های photoluminophor را از حالت برانگیخته به حالت عادی منتقل می کند.
- در نتیجه این انتقال، انرژی نور آزاد می شود که سپس توسط بازتابنده ها هدایت و تقویت می شود.
این خاصیت تریتیوم در صنایع نظامی برای روشن کردن وسایل و همچنین برای نشان دادن مگس بر روی سلاح گرم استفاده می شود. در میان دستگاه هایی که برای خریدار انبوه تولید می شوند، اغلب می توانید یک چراغ قوه یا جاکلیدی تریتیوم پیدا کنید. آنها در رنگ‌ها و طرح‌های متنوعی عرضه می‌شوند.
مزایا و معایب دستگاه های تریتیوم
مهممزیتی که چراغ قوه تریتیوم دارد عمر مفید آن است. نیمه عمر ایزوتوپ هیدروژن بیش از 12 سال است، بنابراین ابزار می تواند در این مدت با موفقیت و با کمی تیرگی کار کند.
دومین مزیت چراغ قوه تریتیوم عدم وجود کامل اجزای قابل جابجایی و شکننده است. در اصل برای کار در فضا طراحی شده بود و بنابراین هیچ کلید و کنترلی ندارد.
سومین مزیت عملکرد بالا است. نور پس زمینه به اندازه کافی روشن است تا نمودارهای ناوبری را در تاریکی، مسیر در غارها را روشن کند، مکان های توقف و اشیاء بالقوه خطرناک را برای مسافران دیگر نشان دهد. هیچ عامل خارجی - دما، فشار هوا - بر عملکرد آن تأثیر نمی گذارد.
تنها نقطه ضعف قیمت بالاست. برای تولید یک کیلوگرم تریتیوم حدود 30 میلیون دلار نیاز است. با توجه به این، حتی کوچکترین دستگاه ها می توانند چندین هزار روبل قیمت داشته باشند.
تریتیوم و تأثیر آن بر بدن
همه عناصر حاوی تریتیوم رادیواکتیو هستند - این اساس کار آنها است. حدود 200 میلی‌کوری توسط یک چراغ قوه مدرن تریتیوم در حین کار ساطع می‌شود. اما به دلیل انرژی کم ذرات ساطع شده، آسیب بر روی بدن ظاهر نمی شود. قدرت آنها فقط برای غلبه بر فاصله 6 میلی متری کافی است، بنابراین به راحتی توسط لباس، دستکش لاستیکی گرفتار می شوند و حتی نمی توانند به لایه های بالایی پوست نفوذ کنند.
وقتی به شکل خالص وارد بدن می شود، خطر قرار گرفتن در معرض تشعشعات حداقل است، زیرا این عنصر در فرآیندهای متابولیک شرکت نمی کند و به سادگی از بدن عبور می کند. دود تریتیوم یک خطر بزرگ است. در این حالت، با ترکیب شدن با اکسیژن، "آب سنگین" را تشکیل می دهد که ممکن است به خوبی در فرآیندهای متابولیک شرکت کند. اما دوره حذف آن حدود دو هفته است و در این مدت با یک ضربه، نوردهی حاصله خطرناک نیست.
همین ویژگی محدودیت هایی را برای ساخت چراغ قوه تریتیوم با دستان خود اعمال می کند. ورود دوره ای آب سنگین به بدن باعث عواقب نامطلوب می شود، به همین دلیل بهتر است از چنین تعهدی خودداری کنید. علاوه بر این، تولید صنایع دستی به دلیل گرانی مواد اولیه غیرممکن است.
